De bof is een infectie die wordt veroorzaakt door het Paramyxovirus. De bof wordt overgedragen door inademing van vochtdruppeltjes, die de bovenste luchtwegen infecteren en door direct contact met iemand die besmet is. De symptomen zijn lichte tot hoge koorts, aangezichtspijn, zwelling van de oorspeekselklier en de slapen of kaak. De infectie is overdraagbaar zes dagen vóór tot negen dagen nadat de zwelling in het gezicht zichtbaar is geworden. De symptomen zijn meestal binnen 1-2 weken weer verdwenen.

Sinds 1976 is vaccinatie tegen de bof opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP). Het huidige RVP-schema biedt een BMR (bof, mazelen, rodehond) combinatievaccin op de leeftijd van 14 maanden en 9 jaar aan. Zwangere vrouwen hebben bij het doormaken van de bof tot de derde zwangerschapsmaand een licht verhoogd risico op een miskraam. Het is onduidelijk of de bof tijdens de zwangerschap een risico voor het ongeboren kindje geeft.

Indien je niet gevaccineerd bent en de bof nooit hebt doorgemaakt, raden we je aan contact met patiënten te vermijden. Ben je toch in contact geweest met iemand die de bof heeft (gehad) en ben je niet gevaccineerd, neem dan contact met onze praktijk op.

Het cytomegalovirus (CMV) is een virus dat via contact met anderen overgedragen kan worden, met name via direct en indirect contact met lichaamsvloeistoffen zoals speeksel, urine en bloed en door seksueel contact. Meer dan de helft van de mensen heeft een CMV-infectie doorgemaakt, maar omdat het meestal zonder klachten verloopt, wordt het bijna nooit opgemerkt. Sommige mensen hebben kortdurend last van vermoeidheid of koorts. Als je het virus hebt gehad, blijft het in je lichaam aanwezig.

Vooral jonge kinderen scheiden CMV in hoge mate uit in urine en speeksel. In de thuissituatie met jonge kinderen is overdracht van CMV moeilijk te vermijden, maar met goede handhygiëne kan besmetting vaak voorkomen worden. Daarom is het belangrijk om goed handen te wassen, bijvoorbeeld na het verschonen van een luier en om contact met speeksel van jonge kinderen te vermijden door geen voedsel, bestek en bekers te delen.

Een CMV-infectie in de zwangerschap kan afwijkingen veroorzaken. Echter, omdat veel vrouwen al eens  een CMV-infectie hebben doorgemaakt is de kans hierop klein, omdat je dan antistoffen bij je draagt.  Indien je niet weet of je ooit een CMV-infectie hebt gehad en in aanraking komt met iemand met een CMV-infectie neem dan contact met ons op.

Listeria is een bacterie die kan zitten in rauwe, ongepasteuriseerde melk, kip, vlees, vis en schaal-, en schelpdieren, vooral als deze (te) lang worden bewaard. Omdat Listeria in de grond zit, wordt de bacterie ook gevonden op groente en fruit. Een infectie met Listeria kan een vroeggeboorte of doodgeboorte veroorzaken. Listeria is niet bestand tegen verhitting. Indien je de hygiënemaatregelen in acht neemt, is de kans op infectie klein.

Mazelen wordt veroorzaakt door de Pseudomxovirussen en is een zeer besmettelijke en ernstige ziekte. Het verspreidt zich via vochtdruppeltjes en door direct contact met afscheiding uit de neus en de keel. Mazelen kan worden overgedragen van zes tot drie dagen vóór tot ongeveer een week ná het verschijnen van de huiduitslag. De symptomen lijken op die van een zware verkoudheid: een loopneus, hoesten, niezen, ontstoken ogen, zere keel en hoge koorts. Op de vierde of vijfde dag verschijnt de eerste huiduitslag, waarna deze weer zal afnemen. Na een week zijn alle symptomen meestal verdwenen.

Sinds 1976 is vaccinatie tegen de mazelen opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma. Het mazelenvaccin is alleen in de vorm van combinatievaccins beschikbaar, het huidige RVP-schema biedt een BMR (bof, mazelen, rodehond) combinatievaccin op de leeftijd van 14 maanden en 9 jaar.

De meeste ongeboren kindjes zijn beschermd, doordat de moeder is gevaccineerd of zelf mazelen heeft gehad. Als je nooit gevaccineerd bent of nooit mazelen hebt gehad, dan moet je contact vermijden met patiënten die mogelijk mazelen hebben. Het doormaken van mazelen tijdens de zwangerschap is niet geassocieerd met een verhoogd risico op aangeboren afwijkingen. Zeer zelden leidt een infectie tot een miskraam of vroeggeboorte.

Q-koorts is een ziekte die wordt veroorzaakt door de bacterie Coxiella burnetii. Geiten en schapen die net jongen hebben gekregen kunnen deze bacterie verspreiden. Het doormaken van Q-koorts tijdens de zwangerschap geeft een verhoogde kans op een miskraam, vroeggeboorte of doodgeboorte. Vermijd vooral contact met deze dieren in de lammerperiode (de maanden februari tot en met mei). Let goed op klachten, zoals koorts met hoofdpijn en hoesten en neem contact op met onze praktijk op als je denkt dat je mogelijk Q-koorts hebt.

Rodehond wordt veroorzaakt door het Rubellavirus. Rodehond is besmettelijk en wordt overgebracht door hoesten, niezen of zelfs praten. Het kan ook via de handen, bestek, bekers of speelgoed worden overgedragen. Na de besmetting duurt het twee tot drie weken voordat de symptomen ontstaan. Rodehond begint vaak met een verkoudheid, met daarna een plotseling opkomende uitslag, eerst in het gezicht, later over het hele lichaam. De vlekjes hebben een bleekroze kleur en jeuken niet. Daarnaast kan er koorts optreden, pijn en zwellingen in de gewrichten en gezwollen klieren. Rodehond is besmettelijk vanaf tien dagen vóór tot zeven dagen na het uitbreken van de vlekjes. De vlekjes verdwijnen na enkele dagen spontaan en er treedt zelden hoge koorts op.

De vaccinatie tegen rodehond werd in 1974 opgenomen in het Rijksvaccinatieprogramma (RVP) om zwangere vrouwen te beschermen. Het huidige RVP biedt een BMR (bof, mazelen, rodehond) combinatievaccin op de leeftijd van 14 maanden en 9 jaar aan.

Roodvonk wordt veroorzaakt door een bacterie en kan op elke leeftijd voorkomen. Het begint met hevige koorts en keelpijn. De amandelen zijn gezwollen en ontstoken. Na enkele dagen verschijnen in de hals en de oksels kleine rode puntjes die zich geleidelijk over het hele lichaam verspreiden. Heel typisch is de dikke, aardbeirode tong. Na één tot drie weken treedt vervelling van de handpalmen en voetzolen op. De ziekte geneest spontaan na enkele dagen. Roodvonk kan alleen bij een zeer ernstige infectie zorgen voor een problemen bij het ongeboren kindje. Mocht je symptomen hebben van roodvonk, neem dan contact met onze praktijk op.

Toxoplasmose is een parasiet die kan zitten in ontlasting van (vooral jonge) katten, in de grond die door ontlasting van katten verontreinigd is en in rauw of onvoldoende gaar vlees. Toxoplasmose kan leiden tot aangeboren afwijkingen bij het ongeboren kind. Toxoplasmose  is niet bestand tegen verhitting. Indien je de hygiënemaatregelen in acht neemt, is de kans op infectie klein.

Waterpokken wordt veroorzaakt door het Zoster-Varicella-virus. Het wordt overgedragen via de lucht wanneer iemand hoest of niest en door contact met het vocht uit de blaasjes die zijn ontstaan. Huiduitslag is het eerste kenmerkende verschijnsel van de infectie. Vanaf één dag voordat de vlekjes zichtbaar worden, totdat de blaasjes zijn ingedroogd, is de waterpokken een erg besmettelijke infectieziekte. Waterpokken duurt gemiddeld tien dagen en geneest vanzelf.

Bijna iedereen krijgt als kind de waterpokken. Wie de ziekte heeft gehad, is levenslang beschermd (95% van alle zwangere vrouwen). Indien je zeker weet dat je de waterpokken hebt gehad, is het niet nodig je zorgen te maken tijdens de zwangerschap wanneer je in contact komt met iemand die op dat moment de waterpokken heeft. Wanneer je niet zeker weet of je de waterpokken hebt gehad, bestaat de mogelijkheid tijdens de zwangerschap besmet te raken. De kans dat de infectie wordt overgedragen aan het kindje is zeer klein, maar niet onmogelijk en kan zorgen voor afwijkingen. Neem in het geval van aanraking met waterpokken en onvoldoende tot geen bescherming, contact met onze praktijk op.

De vijfde ziekte wordt door een virus veroorzaakt en is licht besmettelijk. Dit virus wordt bij hoesten en praten via druppeltjes in de lucht overgedragen. Na de besmetting duurt het ongeveer twee weken voordat er vlekjes optreden. De ziekte is echter een week voordat de vlekjes verschijnen al over te dragen. Als de vlekjes eenmaal zichtbaar zijn, is de kans op besmetting nihil. De vijfde ziekte komt vooral voor bij kinderen van 4 tot 10 jaar, meestal in het voorjaar of de vroege zomer. Het kind krijgt rode wangen met grillige, rozerode vlekjes. De uitslag breidt zich uit naar romp, billen, armen en benen. De vlekjes vloeien samen tot grotere vlekken. Na ongeveer tien dagen is de uitslag verdwenen.

Veel volwassenen hebben de vijfde ziekte als kind al doorgemaakt en zijn levenslang beschermd. Bij zwangere vrouwen die de ziekte nog niet hebben doorgemaakt en besmet raken, kan het kind besmet raken. Vroeg in de zwangerschap kan dit leiden tot een miskraam, later in de zwangerschap tot bloedarmoede van het kind. Er zijn geen aanwijzingen dat de vijfde ziekte kan leiden tot aangeboren afwijkingen. Weet je niet zeker of je de vijfde ziekte hebt doorgemaakt, vermijd dan contact met deze patiënten. Indien je toch in aanraking bent geweest, neem dan contact met onze praktijk op.

De zesde ziekte wordt ook veroorzaakt door een virus en komt alleen voor bij kinderen tussen de 6 maanden en 3 jaar. Het kind heeft plotseling hoge koorts (tot 40°C). Soms zijn de klieren in de hals en achter de oren opgezet. Na drie tot vijf dagen daalt de temperatuur snel. Er ontstaan dan kleine lichtrode, niet-jeukende vlekjes in het gezicht en de nek en later ook op de romp. De uitslag verdwijnt binnen één tot twee dagen. Er is geen aantoonbaar verband tussen de zesde ziekte in de zwangerschap en abortus of vroeggeboorte.